Emotionele afronding

Anders?

Ik kom veel cliënten tegen die aangeven dat ze het gevoel hebben dat hun brein en zenuwstelsel anders werkt dan die van de meeste andere mensen. Ze denken sneller waardoor ze denkstappen ‘overslaan’, ze denken ‘top-down’ in plaats van ‘bottum-up’, ze denken in verbanden in plaats van in feiten, ze ervaren sneller diepere emoties en weten soms niet of die van henzelf zijn of van anderen, de overprikkeling en drukte in het hoofd is overweldigend en leidt tot allerlei lichamelijke en psychische symptomen – van slapeloosheid tot verslaving en van paniekaanvallen tot apathie, levenslust en enthousiasme zijn net zo heftig als het gevoel lamgeslagen en depressief te zijn. Kortom al je ervaringen zijn een factor 10 van wat je ziet bij mensen om je heen.

Vervreemding

Dit kan een gevoel van vervreemding geven wanneer je deze persoonlijke ervaringen niet kunt spiegelen met anderen. Maar daar zit niet het grootste probleem. Het probleem ontstaat pas wanneer je van jongs af aan te horen kreeg dat ‘het zo niet hoort’. ‘Je bent te extreem. Je bent wel heel bijzonder. Je gaat te snel. Je overdrijft. Je moet je rustiger gedragen en zoals alle anderen kinderen.’ En zo kan ik nog wel even doorgaan. Het komt dan ook niet weinig voor dat er een of andere diagnose gegeven wordt aan dit ‘afwijkende’ gedrag. Los van het feit of zo’n diagnose klopt of niet, helpt het vaak niet. Je voelde je als kind niet gezien, gehoord en begrepen voor wie je echt bent. Dat geeft een gevoel van onrust en veroorzaakt een onbewust zoeken naar bevestiging.

De cyclus van gewaarzijn

Vanuit de gestalt psychologie zeggen we dat een dusdanig belangrijke ‘gestalt’ van de cliënt niet is afgemaakt. Laat mij dit toelichten aan de hand van de cyclus van gewaarzijn. Wanneer we geen bijzondere behoeften hebben ervaren we rust. Wanneer we een behoefte voelen opkomen – bijvoorbeeld dorst, dan worden we dit gewaar. Vervolgens scannen we in onze omgeving voor water, we komen in beweging, gaan over tot het opdrinken van het water door er contact mee te maken. Onze behoefte is nu bevredigd waardoor we ons weer terug kunnen trekken. We ervaren weer rust.

Het werkt zo met fysieke behoeftes, maar ook met emotionele. Wanneer iemand zich niet of nauwelijks gezien heeft gevoeld in zijn manier van denken, ervaren, beslissen en contact maken terwijl dit wel essentieel voor je was, dan verban je de behoefte aan ‘gezien worden’ en ‘je mag er zijn zoals je bent’ naar je onbewuste. Zo ontstaan er allerlei niet kloppende overtuigingen over hoe ‘vreemd’ je wel niet bent. Dat wil niet zeggen dat je deze behoefte ook niet meer hebt. Het wil wel zeggen dat je ze niet meer voelt. Het mooie aan het leven is dat omdat alles vraagt afgemaakt te worden, zich steeds situaties voordoen waarin je de kans krijgt om dat wat niet is afgemaakt alsnog af te maken.

Niet afmaken en destructieve patronen

Bij cliënten die zich als kind niet gezien hebben gevoeld, zie ik dat ze als volwassene steeds dezelfde destructieve patronen herhalen om alsnog gezien te zullen worden. Zo passen ze hun identiteit op existentieel niveau aan en stemmen ze zich af op de verwachting van de ander, in de hoop erbij te horen of te worden gewaardeerd voor de enorme moeite die ze doen. Een ander voorbeeld is dat ze alleen maar zorgen voor mensen in hun omgeving en zichzelf verwaarlozen, in de hoop zelf gezien te worden. Of mensen trekken zich destructief terug op hun eigen eiland waar ze met man en macht aantrappen tegen iedereen die in hun ‘ogen niet deugd’, in een wanhopige poging gezien te worden. Negatieve aandacht is immers ook aandacht. Of terwijl, mensen versmelten met de ander of trekken zich terug uit het contact. Beide zorgen voor eenzaamheid en een gevoel het alleen te moeten doen. Je wordt alsnog niet gezien.  

Een bewuste keuze voor verbinding

Bewustwording van dit patroon maakt dat je een keuze krijgt om het anders te gaan doen. Nee, dat wat vroeger was kan je niet overdoen, compenseren of inhalen. Wat wel mogelijk is, is dat je als goede ouder voor jezelf het heft in eigen handen neemt. Dat wil zeggen dat je de kansen die het leven je biedt aanpakt om af te maken wat er niet afgemaakt is. Dit doe je door in contact te brengen welke behoefte jij hebt op dit moment. Zo neem je de plek in die jou gegeven is – niet meer en niet minder – met het brein wat jouw gegeven is. Je hoeft dan niet meer te versmelten en je hoeft je ook niet meer volledig terug te trekken. Door te staan voor wie jij bent en te delen wat jij nodig hebt (los van het feit of de ander je dit kan geven of niet), geef je jezelf de kans om tot je recht te komen en kom je de ander tegen op de contactgrens.

En laat de contactgrens nu de plek zijn waar je zelf echt gezien kan worden en waar je de ander echt kan zien. Daar ontstaat verbondenheid!

Herkenbaar? Voor mij wel!

Benieuwd hoe dit voor jou werkt?

Ik wandel graag met je mee!